Depuis plusieurs mois, l’avenir énergétique de la Belgique fait la une de l’actualité avec, au cœur des débats, la transition énergétique qui passe par le développement de sources énergétiques renouvelables tels que le vent et le soleil.

En Belgique, l’éolien a le vent en poupe pour la production électrique, avec à la clef le besoin de transporter cette d’électricité. Pour y répondre, de nouvelles lignes à haute tension doivent être construites à travers le pays, de part et d'autre de la frontière linguistique, via les projets Ventilus en Flandre et Boucle du Hainaut en Wallonie.

Ces projets ont rapidement mobilisé, de chaque côté de la frontière linguistique, des milliers de citoyens opposés, non pas à la transition énergétique, mais aux autoroutes électriques proposées pour transporter cette électricité éolienne offshore. En effet, ELIA veut procéder « à l’ancienne » avec de grandes et hautes lignes aériennes à 380 000 V en courant alternatif. Cette technologie est moins coûteuse, mais avec des conséquences sur la santé et l’environnement ; elle est par ailleurs rétrograde à en juger les nombreux projets européens de transport électrique qui verront le jour d’ici 2050. Et Elia fait partie des promoteurs de la technologie alternative dite HVDC, mais en dehors de nos frontières !

Cette technologie alternative HVDC est la base des propositions constructives des citoyens tant du côté Ventilus que du côté Boucle du Hainaut (BdH). Ces propositions pourraient mettre tout le monde d’accord : respect de l’environnement, protection de la santé, conservation de la nature et des paysages. Qui plus est, ces propositions ont été challengées via un expert désigné par la Ministre Flamande Demir, côté Ventilus et par l’Université de Mons, côté BdH. 

Et cette proposition en HVDC (en courant continu et enterrée) est tout à fait envisageable si elle est étudiée et adaptée aux situations de terrain. Couplée aux projets éoliens offshore, son coût d’investissement est d’ailleurs proche de la solution proposée par Elia et peut être échelonné.

Plusieurs questions subsistent encore aujourd’hui : 

1. Pourquoi le politique a-t-il une confiance aveugle en Elia ? A cause de ses moyens de pression ? En effet, Elia détient le monopole de la problématique énergétique en Belgique et souffle le chaud et le froid, faisant avaler des couleuvres à des partis qui vivent leur idéologie avec des œillères, tant pis pour le portefeuille et la santé des citoyens belges.
2. Pourquoi Elia impose-t-il la solution HVAC « à l’ancienne » ? Monopolistique, Elia impose sa vision unique dans un objectif d’ultra-rentabilité économique. Elle impose l’urgence afin de minimiser ses dépenses et maximiser ses recettes. Il est grand temps que le monde politique ouvre les yeux !

Aujourd’hui, les opposants aux projets de Ventilus et de Boucle du Hainaut pressent le monde politique à prendre le taureau par les cornes et à mettre à plat le modèle énergétique belge :

• la CREG a plusieurs fois mis en doute les données d’Elia
• les évènements tragiques en Ukraine démontrent le besoin de rebattre les cartes
• la récente décision du Gouvernement fédéral de prolonger 2 réacteurs nucléaires.

Tous ces éléments rendent caduques les hypothèses dimensionnantes d’Elia dans le cadre des projets Ventilus et BdH. La Belgique ne pourra pas financer tous les projets annoncés à coups de milliards. Le monde politique doit exiger d’Elia un plan d’investissement énergétique raisonné, échelonné, respectueux de l’homme et de l’environnement. La Belgique n’en a que trop besoin !

Contact presse : Marie Reman - 0496 10 37 15

Hoogspanning over de taalgrens heen

West-Vlaanderen, Burgerplatformen aan beide zijden van de taalgrens slaan de handen in elkaar om energie transitie te versnellen.

Sinds enkele maanden is de energietoekomst van België in het nieuws, waarbij de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie in het middelpunt van de discussie staat.

In België is windenergie op zee een groeiende bron van elektriciteitsproductie. Dit betekent dat deze elektriciteit moet worden getransporteerd. Om in dit transport te voorzien, worden in het hele land hoogspanningslijnen verzwaard (misschien ook bij u in de buurt) en worden zeer zware nieuwe lijnen aangelegd, aan weerszijden van de taalgrens: het Ventilus-project in Vlaanderen en het Boucle du Hainaut-project in Wallonië.

Langs beide tracé's zijn spontaan platformen ontstaan van burgers die het helemaal eens zijn met het principe van duurzame energie, maar niet met het gebruik van oude technologie, terwijl er meer duurzame nieuwe technologieën voor handen zijn.

Die burger platformen aan beide zijden van de taalgrens hebben zich nu verenigd om te verzekeren dat het transport van die energie ook op een duurzame energie gebeurt.

De huidige voorstellen die op tafel liggen bestaan uit bovengrondse hoogspanningslijnen in wisselspanning. Die brengen risico's met zich mee rond gezondheid en zijn bovendien zeer schadelijk voor het weinige open landschap dat nog over blijft in België.

De uitgangspunten van alle burgerplatformen zijn al van in het begin gelijklopend: we stellen ons constructief op en zijn voor dit project. We willen actief mee werken aan een oplossing.

In Vlaanderen ging men in de dialoog met de intendant aangesteld door minister Demir en in Wallonië werd in samenwerking met de universiteit van Mons aangetoond dat gelijkstroom ondergronds en zonder risico's voor de gezondheid wel degelijk mogelijk is.

Er werd door alle platformen heel veel tijd geïnvesteerd in onderzoek en dialoog met experten aangesteld door de ministers en de conclusies zijn helder: hoogspanning in wisselstroom brengt wel degelijk gezondheidsrisico's mee en gelijkstroom ondergronds is wel degelijk een valabel, technisch haalbaar alternatief dat die risico's wegwerkt.

Ook de burgemeesters staan zij aan zij met hun burgers en vragen samen met de burgerplatformen een oplossing in gelijkstroom, ondergronds.

Ondernemers in dit land hebben er uiteraard ook alle belang bij de de energie bevoorading gegarandeerd is, maar ook daar klinkt een steeds luidere roep naar duurzaam transport, zo bleek vorige week toen ook een ondernemersplatform, met grote bedrijven zoals Skyline Communications, Boucherie, zich duidelijk aan de kant schaarden van de burgerplatformen.

Wat staat er dan in godsnaam nog in de weg om dit broodnodige project op te starten, waarom is er al twee jaar vertraging?

1 partij houdt zijn been stijf in dit dossier: Elia. De aannemer van het project blijft volhouden dat gelijkstroom ondergronds te complex en te duur is en minimaliseert al jaren alle risico’s rond gezondheid.

Door zijn monopolie in België kan Elia het zich permitteren om NIET mee te zoeken naar alternatieven, maar vooral te focussen op zijn eigen comfort en rentabiliteit.

Politici in dit land moeten zich dringend de vraag stellen of het normaal is dat de aannemer zoveel macht heeft en dat die aannemer zulke grote winsten maakt die betaald zijn met onze belastingen.

De tijd dringt, de juiste keuzes moeten nu gemaakt worden.

Er is geen draagvlak voor nieuwe bovengrondse hoogspanningslijnen, dus laat ons geen kostbare tijd meer verliezen hiermee.

Wij engageren ons vanuit de burgerplatformen al twee jaar VOOR dit project en willen ons verder engageren om draagvlak te creëren voor het gelijkstroom alternatief, omdat we weten dat dit de enige mogelijkheid is voor dit project zonder risico’s voor mens en dier en met een zo beperkt mogelijke impact op het landschap.

Tijden veranderen en de combinatie van de tragische gebeurtenissen in Oekraïne, het recente besluit om kernreactoren langer open te houden, in combinatie met een versnelling in productie van duurzame energie, de interconnecties (in gelijkstroom!) met andere landen en een steeds groter wordende bewustwording dat gezondheid en leefbaarheid primeren op zuiver economische belangen zorgen ervoor dat de wisselstroom voorstellen van Ventilus en Boucle Du Hainout hopeloos achterhaald zijn.

Tijd voor een goeie architect, in plaats van een koppige aannemer!

Contact presse : Francky Snaet, Lichtervelde , 0475 83 05 57